Semih BULGUR’un “Arabalı Sokak Çocuğu” adlı kitabı üstüne bir karikatür edebiyat okuma denemesi. Karikatürist arkadaşım Ufuk hocadan “Arabalı Sokak Çocuğu” adlı kitabıma çok değerli bir güzelleme:)
Kitap 11 bölümden oluşuyor. Amacım bu kitabın tanıtılmasını amaçlayan bir yazı yazmak değil. Amacım; Semih BULGUR’un kitabını, bir betimleme tarzının dışında metinlerin ve çizgilerin yan yana gelişinde, üst üste, alt alta, karşı karşıya, benzeri ve farkı ayıran bir anlamda yeniden okuma… Kendi anlamının dışında bir anlamla, zaten çoğul okumaya, yaratmaya açık olan bu kitapta bir FARK yazısı ile onu anlamak.
Çizginin gücü adına,
Çizgiyle (Karikatürle) edebiyatın (Mizahın) bir dil birlikteliğini, bu kitapta görmek mümkün. İki ayrı dili barıştıran oldukça zor bir denemeyi başarıyor Semih BULGUR. Edebiyatla karikatürün, geçimsiz iki ayrı dilin nasıl barışarak zenginleştiğini görüyoruz ve okuyoruz. Özellikle Arabalı Sokak Çocuğu metninde nesne ile bağlamın yer değiştirdiği ayak araba, araba ayak, ayağın tekerlek oluşu ve aynı zamanda yol alışı gibi zengin görsel imgeler kullanılmıştır.
Bu aynı zamanda edebiyatın edebini bozmadan, çizginin ritmini de ayarlayarak başarılı bir kitap olmuştur.
Karikatür Edebiyat Okuma Deneme
İkinci bölümde “İyi Kalpli Seri Katil” bir dilsel metofor oluşturur. Çünkü katil genelde kötü kalpli insanlardır. İyiyle kötünün yer değiştirmesi 12. Desende çizgi metofor olarak ortaya çıkar. Çizgiyle sözün (Karikatür – edebiyatın) paslaşması kitap sonuna kadar devam etmektedir. Sözde çizgi çizgide söz vardır. Bu edebiyatın özü, ilk şiir denemesinde 59. Sayfada kendini iyice ortaya koyar. Yazar çizer gezer olmakla karikatür duygusu nefes alır.
Dört duvarda, edebiyat zenginliği sokağa taşınır (65. Sayfada). 71. Sayfada ki desende çizilen karikatür, anlatılan edebiyat ta olur aynı zamanda… Hazarda Düşmühendisi de aynıdır, 94. Sayfadaki desende de görüldüğü gibi çizgi ve sözün bir ve aynı anda veriliyor olması bir başarıdır ( Ne çizgi sözden önce ne de söz çizgiden önce gelir).
Karikatür Edebiyat Okuma Deneme;
Maddenin Ruhu ve ET bölümlerinde felsefe kuyusundan su çeker Semih BULGUR. Gezi Gezegeni adlı son bölümde ise politik, sosyolojik hiciv dilini yaratır. Oldukça özgün ve zor bir işi başarmış olan bu kitaba yeniden DİKKAT, DİKKAT…
Bir karikatürcüden bir başka yazar çizere güzel nameler. Eyvallah, Teşekkürler Ufuk hocam! Sağ ol Üstat!
Ufuk ÜSTERMAN, 2014